{"id":38183,"date":"2022-12-10T18:10:00","date_gmt":"2022-12-10T17:10:00","guid":{"rendered":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/?p=38183"},"modified":"2024-07-05T08:45:51","modified_gmt":"2024-07-05T06:45:51","slug":"wikipedia-co-warto-wiedziec-o-wolnej-encyklopedii","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/co-to-jest-wikipedia\/","title":{"rendered":"Wikipedia &#8211; co warto wiedzie\u0107 o wolnej encyklopedii?"},"content":{"rendered":"<style>\/* Text Elements *\/\np {\n  margin: 0 0 2.7rem;\n}\n\np:last-child {\n  margin: 0;\n}\n\np.is-style-uppercase {\n  text-transform: uppercase;\n}\n\np.is-style-preheading {\n  color: #0072BC;\n  text-transform: uppercase;\n}\n\np.is-style-leadparagraph {\n  font-size: 1.8rem;\n  font-weight: 700;\n  line-height: 1.44444444;\n}\n<\/style>\n<p>Ka\u017cdy z nas chocia\u017c raz korzysta\u0142 z Wikipedii. Ale czy wiemy o niej co\u015b wi\u0119cej? W jaki spos\u00f3b mo\u017cna wykorzystywa\u0107 tre\u015bci pochodz\u0105ce z niej? Kto tak naprawd\u0119 pisze artyku\u0142y publikowane w serwisie? I do kogo nale\u017c\u0105 prawa autorskie? Podpowiadamy poni\u017cej.<\/p>\n\n\n<style>.page-content ul:not([class]),\n.acf-block ul:not([class]),\n.editor-rich-text ul,\nol {\n  margin: 0 0 2.4rem;\n}\n\n.page-content ul:not([class]) ul, .page-content ul:not([class]) ol,\n.acf-block ul:not([class]) ul,\n.acf-block ul:not([class]) ol,\n.editor-rich-text ul ul,\n.editor-rich-text ul ol,\nol ul,\nol ol {\n  margin: 0;\n}\n<\/style>\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><a href=\"#Wikipedia\">Czym tak w\u0142a\u015bciwie jest Wikipedia?<\/a><\/li><li><a href=\"#wolna-encyklopedia\">Jak dzia\u0142a wolna encyklopedia Wikipedia?<\/a><\/li><li><a href=\"#Wikipedia-moderatorzy\">Moderatorzy na Wikipedii \u2013 kim s\u0105 i jak kontroluj\u0105 dane?<\/a><\/li><li><a href=\"#prawdziwosc-danych\">Czy dane z Wikipedii s\u0105 zawsze prawdziwe?<\/a><\/li><li><a href=\"#artykuly-wikipedia\">Pisanie artyku\u0142\u00f3w na Wikipedi\u0119 \u2013 porady i kryteria<\/a><\/li><li><a href=\"#wikipedia-alternatywy\">Czy istniej\u0105 alternatywy Wikipedii?<\/a><\/li><\/ul>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"Wikipedia\">Czym tak w\u0142a\u015bciwie jest Wikipedia?<\/h2>\n\n\n\n<p>Co to jest Wikipedia? Zacznijmy od wyja\u015bnienia tego, co to jest encyklopedia? <strong>Wydawnictwo to polega na zbiorze informacji z wszystkich znanych w danym momencie dziedzin \u017cycia. Jej cechami s\u0105: powszechno\u015b\u0107 i uniwersalno\u015b\u0107.<\/strong> Z powodu mnogo\u015bci zagadnie\u0144 kompendium to cz\u0119sto jest podzielone na wiele tom\u00f3w, w kt\u00f3rych znajduj\u0105 si\u0119 artyku\u0142y has\u0142owe omawiaj\u0105ce dan\u0105 kwesti\u0119.<\/p>\n\n\n<style>.wp-block-image {\n  padding: 2rem 0;\n  position: relative;\n  left: 50%;\n  transform: translateX(-50%);\n}\n\n@media (min-width: 1300px) {\n  .wp-block-image {\n    width: 1440px;\n  }\n}\n\n.wp-block-image img {\n  width: auto;\n  max-width: 100%;\n  margin: 0 auto;\n  display: block;\n}\n\n@media (min-width: 1300px) {\n  .wp-block-image img {\n    max-width: none;\n  }\n}\n<\/style>\n<figure class=\"wp-block-image aligncenter size-full\"><img decoding=\"async\" width=\"741\" height=\"556\" src=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/co-to-jest-wikipedia.jpg\" alt=\"co to jest wikipedia\" class=\"wp-image-38186\" srcset=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/co-to-jest-wikipedia.jpg 741w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/co-to-jest-wikipedia-300x225.jpg 300w\" sizes=\"(max-width: 741px) 100vw, 741px\" \/><\/figure>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-pullquote\"><blockquote><p>Wikipedia funkcjonuje w podobny spos\u00f3b, zbieraj\u0105c informacje na temat r\u00f3\u017cnorodnych zagadnie\u0144 w wielu j\u0119zykach \u015bwiata jednocze\u015bnie. <\/p><\/blockquote><\/figure>\n\n\n\n<p>Je\u015bli wi\u0119c zastanawiasz si\u0119, czym r\u00f3\u017cni si\u0119 wielka encyklopedia PWN od Wikipedia, odpowied\u017a jest prosta. <strong>Pa\u0144stwowe Wydawnictwo Naukowe, kt\u00f3re znane jest z wydawania encyklopedii, skupia\u0142o si\u0119 przez lata na opracowywaniu hase\u0142 w formie ksi\u0105\u017ckowej i wy\u0142\u0105cznie w j\u0119zyku polskim<\/strong>. Wikipedia z kolei jest:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li>tworzona na bie\u017c\u0105co,<\/li><li>pisana symultanicznie przez wiele os\u00f3b,<\/li><li>dost\u0119pna o ka\u017cdej porze dnia i nocy,<\/li><li>darmowa,<\/li><li>wydawana internetowo,<\/li><li>uzupe\u0142niana przez osoby o r\u00f3\u017cnym stopniu wykszta\u0142cenia i wiedzy.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<p>Sama nazwa <em>Wikipedia<\/em> wskazuje na jej tematyk\u0119, zakres, form\u0119 u\u017cytkowania i spos\u00f3b wykonania. S\u0142owo to sk\u0142ada si\u0119 z dw\u00f3ch s\u0142\u00f3w: <em>wiki<\/em> oraz <em>pedia<\/em>. <strong>Wiki oznacza rodzaj serwisu internetowego, kt\u00f3ry mo\u017ce by\u0107 kreowany i zmieniany w przegl\u0105darce internetowej, co powoduje mo\u017cliwo\u015b\u0107 tworzenia jej na bie\u017c\u0105co w formie projektu przez kilka os\u00f3b.<\/strong> Z kolei s\u0142owo <em>pedia <\/em>odwo\u0142uje si\u0119 do encyklopedii. Wikipedia powsta\u0142a 15 stycznia 2011 roku i od tamtej pory rozros\u0142a si\u0119 w bardzo szeroki spos\u00f3b, co da\u0142o jej przydomki \u201ekosmicznego kompendium wiedzy\u201d oraz \u201enajwi\u0119kszego projektu edukacyjnego w dziejach ludzko\u015bci.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"wolna-encyklopedia\">Jak dzia\u0142a wolna encyklopedia Wikipedia?<\/h2>\n\n\n\n<p><strong>Organem zarz\u0105dzaj\u0105cym prowadzenie Wikipedii jest Wikimedia Foundation.<\/strong> To organizacja non-profit, kt\u00f3rej celem jest dostarczanie i utrzymywanie otwartych serwis\u00f3w internetowych. Platformy te maj\u0105 pozostawa\u0107 bezp\u0142atne i s\u0105 prowadzone w formie wiki, czyli tworzone w realnym czasie przez miliony os\u00f3b na ca\u0142ym \u015bwiecie. Fundacja ma pod opiek\u0105 kilka serwis\u00f3w \u0142\u0105cz\u0105cych si\u0119 z Wikipedi\u0105, s\u0105 to:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><strong>Wikibooks<\/strong> \u2013 kompendium z podr\u0119cznikami;<\/li><li><strong>Wikinews<\/strong> \u2013 gazeta w wersji online;<\/li><li><strong>Wikispecies<\/strong> \u2013 taksonomiczny katalog gatunk\u00f3w;<\/li><li><strong>Wikidata<\/strong> \u2013 encyklopedia;<\/li><li><strong>Wikiwersytet<\/strong> \u2013 zbi\u00f3r szkole\u0144 oraz \u0107wicze\u0144;<\/li><li><strong>Wikimedia Commons<\/strong> \u2013 zbi\u00f3r multimedi\u00f3w;<\/li><li><strong>Wikiquote<\/strong> \u2013 zestaw cytat\u00f3w;<\/li><li><strong>Wikivoyage<\/strong> \u2013 przewodnik turystyczny;<\/li><li><strong>Wikisource<\/strong> \u2013 biblioteka cyfrowa;<\/li><li><strong>Wiktionary<\/strong> \u2013 s\u0142ownik online;<\/li><li><strong>Meta-Wiki<\/strong> \u2013 przestrze\u0144 koordynacji wszystkich projekt\u00f3w fundacji.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<p>Spo\u015br\u00f3d r\u00f3\u017cnych rodzaj\u00f3w wsp\u00f3\u0142prac, kt\u00f3re wykonuj\u0105 partnerzy Wikimedia Foundation, na uwag\u0119 zas\u0142uguj\u0105 u\u017cytkownicy kreuj\u0105cy na zasadzie wolontariatu tre\u015bci do wszystkich wspomnianych byt\u00f3w. <strong>Internauci tworz\u0105 oraz edytuj\u0105 publikowane artyku\u0142y<\/strong>. Ich zwyczajowa nazwa to wikipedy\u015bci. Nale\u017cy rozr\u00f3\u017cni\u0107 tak\u017ce wikipedyst\u00f3w-rezydent\u00f3w, kt\u00f3rzy okazjonalnie wprowadzaj\u0105 zmiany w tre\u015bciach.<\/p>\n\n\n<section id=\"block_639083f2f6d83\" class=\"article-cta\">\n\t<style>.article-cta {\n  margin-bottom: 3rem;\n}\n\n.article-cta__wr {\n  padding: 1.5rem;\n  position: relative;\n  font-weight: 600;\n  background-color: #F4F4F4;\n  overflow: hidden;\n}\n\n@media (min-width: 768px) {\n  .article-cta__wr {\n    padding: 2rem 2rem 2rem 4rem;\n  }\n}\n\n.article-cta__title {\n  display: block;\n  color: #000000;\n  font-size: 1.2rem;\n  line-height: 1.25;\n}\n\n@media screen and (min-width: 1200px) {\n  .article-cta__title {\n    font-size: 1.6rem;\n  }\n}\n\n.article-cta__bg {\n  position: absolute;\n  top: 0;\n  right: 0;\n  bottom: 0;\n}\n\n.article-cta__bg img {\n  width: auto;\n  max-height: 10rem;\n}\n\n@media (max-width: 768px) {\n  .article-cta__bg img {\n    min-height: 100%;\n    position: relative;\n    left: 70%;\n    transform: translateX(-50%);\n    object-fit: cover;\n  }\n}\n\n.article-cta__article-title {\n  display: block;\n  margin-top: 0.5rem;\n  font-weight: 700 !important;\n  font-size: 1.2rem;\n  line-height: 1.46666667;\n}\n\n@media screen and (min-width: 1200px) {\n  .article-cta__article-title {\n    font-size: 1.5rem;\n  }\n}\n\n.article-cta__dot {\n  padding-right: 1rem;\n}\n\n.article-cta__dot svg {\n  position: relative;\n  margin-top: -2px;\n}\n\n.article-cta a {\n  text-decoration: underline;\n}\n\n.article-cta a:hover {\n  text-decoration: none;\n}\n<\/style>\t<style>.tns-outer{padding:0 !important}.tns-outer [hidden]{display:none !important}.tns-outer [aria-controls],.tns-outer [data-action]{cursor:pointer}.tns-slider{display:block;-webkit-transition:all 0s;-moz-transition:all 0s;transition:all 0s}.tns-slider>.tns-item{-webkit-box-sizing:border-box;-moz-box-sizing:border-box;box-sizing:border-box}.tns-horizontal.tns-subpixel{white-space:nowrap}.tns-horizontal.tns-subpixel>.tns-item{display:inline-block;vertical-align:top;white-space:normal}.tns-horizontal.tns-no-subpixel:after{content:'';display:table;clear:both}.tns-horizontal.tns-no-subpixel>.tns-item{float:left}.tns-horizontal.tns-carousel.tns-no-subpixel>.tns-item{margin-right:-100%}.tns-no-calc{position:relative;left:0}.tns-gallery{position:relative;left:0;min-height:1px}.tns-gallery>.tns-item{position:absolute;left:-100%;-webkit-transition:transform 0s, opacity 0s;-moz-transition:transform 0s, opacity 0s;transition:transform 0s, opacity 0s}.tns-gallery>.tns-slide-active{position:relative;left:auto !important}.tns-gallery>.tns-moving{-webkit-transition:all 0.25s;-moz-transition:all 0.25s;transition:all 0.25s}.tns-autowidth{display:inline-block}.tns-lazy-img{-webkit-transition:opacity 0.6s;-moz-transition:opacity 0.6s;transition:opacity 0.6s;opacity:0.6}.tns-lazy-img.tns-complete{opacity:1}.tns-ah{-webkit-transition:height 0s;-moz-transition:height 0s;transition:height 0s}.tns-ovh{overflow:hidden}.tns-visually-hidden{position:absolute;left:-10000em}.tns-transparent{opacity:0;visibility:hidden}.tns-fadeIn{opacity:1;filter:alpha(opacity=100);z-index:0}.tns-normal,.tns-fadeOut{opacity:0;filter:alpha(opacity=0);z-index:-1}.tns-vpfix{white-space:nowrap}.tns-vpfix>div,.tns-vpfix>li{display:inline-block}.tns-t-subp2{margin:0 auto;width:310px;position:relative;height:10px;overflow:hidden}.tns-t-ct{width:2333.3333333%;width:-webkit-calc(100% * 70 \/ 3);width:-moz-calc(100% * 70 \/ 3);width:calc(100% * 70 \/ 3);position:absolute;right:0}.tns-t-ct:after{content:'';display:table;clear:both}.tns-t-ct>div{width:1.4285714%;width:-webkit-calc(100% \/ 70);width:-moz-calc(100% \/ 70);width:calc(100% \/ 70);height:10px;float:left}<\/style>\n\t<div class=\"article-cta__wr\">\n\t\t<div class=\"row\">\n\t\t\t<div class=\"col-7 col-md-9\">\n\t\t\t\t\t\t\t<span class=\"article-cta__title\">Zobacz te\u017c:<\/span>\n\t\t\t\t\t\t\t\t\t\t<div class=\"article-cta__bg\"><img decoding=\"async\" width=\"405\" height=\"230\" src=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-405x230.jpg\" class=\"attachment-article-news-normal size-article-news-normal wp-post-image\" alt=\"jak wyszukiwa\u0107 w google\" srcset=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-405x230.jpg 405w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-620x350.jpg 620w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-525x300.jpg 525w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-140x80.jpg 140w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/08\/wyszukiwanie-google-80x45.jpg 80w\" sizes=\"(max-width: 405px) 100vw, 405px\" \/><\/div>\n\t\t\t\t<a class=\"article-cta__article-title\" href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/jak-szukac-w-google-triki-wskazowki\/\" title=\"Jak skuteczniej wyszukiwa\u0107 w Google? 20 trik\u00f3w i wskaz\u00f3wek dla zaawansowanych\"><span class=\"article-cta__dot\"><svg width=\"4px\" height=\"4px\" aria-hidden=\"true\" focusable=\"false\" data-prefix=\"fas\" data-icon=\"circle\" role=\"img\" xmlns=\"http:\/\/www.w3.org\/2000\/svg\" viewBox=\"0 0 512 512\" class=\"\"><path fill=\"#0072BC\" d=\"M256 8C119 8 8 119 8 256s111 248 248 248 248-111 248-248S393 8 256 8z\" class=\"\" data-darkreader-inline-fill=\"\" style=\"--darkreader-inline-fill:currentColor;\"><\/path><\/svg><\/span> Jak skuteczniej wyszukiwa\u0107 w Google? 20 trik\u00f3w i wskaz\u00f3wek dla zaawansowanych<\/a>\n\t\t\t\t\t\t<\/div>\n\t\t<\/div>\n\t<\/div>\n<\/section>\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"Wikipedia-moderatorzy\">Moderatorzy na Wikipedii \u2013 kim s\u0105 i jak kontroluj\u0105 dane?<\/h2>\n\n\n\n<p>Wieloj\u0119zyczno\u015b\u0107 Wikipedii powoduje, \u017ce istnieje ponad 300 autonomicznych wersji j\u0119zykowych, w ramach kt\u00f3rej znajduje si\u0119 tak\u017ce polskoj\u0119zyczna opcja. Ka\u017cdy z wariant\u00f3w pisany jest autonomicznie, od zera. Rzadko\u015bci\u0105 s\u0105 sytuacje, kiedy strony z opisem t\u0142umaczone s\u0105 z j\u0119zyka angielskiego jako bazowego. St\u0105d te\u017c ka\u017cda wersja j\u0119zykowa posiada swoj\u0105 grup\u0119 wolontariuszy z r\u00f3\u017cnymi poziomami uprawnie\u0144. <\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image aligncenter size-full\"><img decoding=\"async\" width=\"1000\" height=\"556\" src=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy.jpg\" alt=\"moderatorzy na Wikipedii\" class=\"wp-image-38187\" srcset=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy.jpg 1000w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy-300x167.jpg 300w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy-768x427.jpg 768w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy-231x128.jpg 231w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy-180x100.jpg 180w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-moderatorzy-80x45.jpg 80w\" sizes=\"(max-width: 1000px) 100vw, 1000px\" \/><\/figure>\n\n\n\n<p>Moderatorzy, kt\u00f3rzy akceptuj\u0105 wpisane przez u\u017cytkownik\u00f3w tre\u015bci, to r\u00f3wnie\u017c wolontariusze, jednak posiadaj\u0105 oni mo\u017cliwo\u015bci edycji strony, wprowadzania zmian w artyku\u0142ach oraz odrzucania propozycji.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Ciekaw\u0105 form\u0105 proponowan\u0105 przez Wikipedi\u0119 s\u0105 przewodnicy.<\/strong> To grupa os\u00f3b wybrana w ka\u017cdej wersji j\u0119zykowej, do kt\u00f3rej mo\u017cna zg\u0142osi\u0107 si\u0119 z zapytaniem o techniczne aspekty pisania, ponadto wyja\u015bnia spos\u00f3b funkcjonowania na platformie oraz pomaga w aklimatyzacji. Aby sta\u0107 si\u0119 przewodnikiem nale\u017cy spe\u0142ni\u0107 kilka kryteri\u00f3w:<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li>posiada\u0107 konto od minimum 6 miesi\u0119cy;<\/li><li>wykona\u0107 przynajmniej 1000 edycji tre\u015bci;<\/li><li>nie mie\u0107 przesz\u0142o\u015bci zwi\u0105zanej z blokad\u0105 w serwisie (np. <a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/co-to-jest-trolling-jak-sobie-z-nim-radzic\/\">trolling<\/a>);<\/li><li>posiada\u0107 szacunek spo\u0142eczno\u015bci i <a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/jak-zachowywac-sie-w-internecie-10-zasad-netykiety\/\">stosowa\u0107 netykiet\u0119<\/a>;<\/li><li>mie\u0107 merytoryczn\u0105 i techniczn\u0105 wiedz\u0119.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"prawdziwosc-danych\">Czy dane z Wikipedii s\u0105 zawsze prawdziwe?<\/h2>\n\n\n\n<p>U\u017cytkownicy tworz\u0105cy tre\u015bci na Wikipedii cz\u0119sto narzekaj\u0105 na zbyt d\u0142ugi czas oczekiwania z zaakceptowaniem tre\u015bci przez moderator\u00f3w. Wi\u0105\u017ce si\u0119 to z faktem, i\u017c wolontariusze przeznaczeni do weryfikacji artyku\u0142\u00f3w musz\u0119 gruntownie zbada\u0107 ca\u0142y napisane tekst, szczeg\u00f3lnie nacisk k\u0142ad\u0105c na podane \u017ar\u00f3d\u0142a. <\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-pullquote\"><blockquote><p>Na pytanie wi\u0119c, czy dane z Wikipedii s\u0105 zawsze prawdziwe, odpowied\u017a powinna brzmie\u0107: moderatorzy dok\u0142adaj\u0105 wszelkich stara\u0144, aby tre\u015bci by\u0142y sprawdzone, aktualne i prawdziwe. <\/p><\/blockquote><\/figure>\n\n\n\n<p>Pami\u0119tajmy jednak, \u017ce to wolontariusze, kt\u00f3rzy t\u0119 prac\u0119 wykonuj\u0105 bezp\u0142atnie, tak wi\u0119c b\u0142\u0105d lub niedopatrzenie mog\u0105 mie\u0107 miejsce.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"artykuly-wikipedia\">Pisanie artyku\u0142\u00f3w na Wikipedi\u0119 \u2013 porady i kryteria<\/h2>\n\n\n\n<p>Tw\u00f3rcy Wikipedii w kategorii Pierwsza Pomoc sami zach\u0119caj\u0105 do edytowania istniej\u0105cych tre\u015bci. Jednak aby pisa\u0107 warto\u015bciowe artyku\u0142y, potrzebni s\u0105 bardziej do\u015bwiadczeni wolontariusze.<strong> Sam serwis linkuje do poszczeg\u00f3lnych element\u00f3w, kt\u00f3re nale\u017cy pozna\u0107, by napisa\u0107 dobrej jako\u015bci tre\u015b\u0107.<\/strong> Jakie wi\u0119c elementy powinien mie\u0107 tw\u00f3j artyku\u0142, aby by\u0142 zaakceptowany?<\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><strong>Rozpocznij od researchu<\/strong> \u2013 zapytaj spo\u0142eczno\u015b\u0107, czy tw\u00f3j temat nadaje si\u0119 do opisywania. Zapoznaj si\u0119 r\u00f3wnie\u017c z <a href=\"https:\/\/pl.wikipedia.org\/wiki\/Pomoc:Jak_napisa%C4%87_nowy_artyku%C5%82\" rel=\"nofollow noopener\" target=\"_blank\">zasadami pisania dost\u0119pnymi na samej Wikipedii<\/a> i sprawd\u017a, czy podo\u0142asz temu zadaniu.<\/li><li><strong>Przejrzyj artyku\u0142y<\/strong> \u2013 Wikipedia sama podpowiada kategorie opisane jako modelowe artyku\u0142y, na kt\u00f3rych warto si\u0119 wzorowa\u0107.<\/li><li><strong>Wybierz temat<\/strong> \u2013 je\u015bli nie masz pomys\u0142\u00f3w, spo\u0142eczno\u015b\u0107 gromadzi propozycje temat\u00f3w na podstronie o tej samej nazwie.<\/li><li><strong>Korzystaj z wielu \u017ar\u00f3de\u0142<\/strong> \u2013 najbardziej cenione s\u0105 prace naukowe, w nast\u0119pnej kolejno\u015bci: literatura popularnonaukowa, przewodniki, literatura tematyczna oraz \u017ar\u00f3d\u0142a internetowe.<\/li><li><strong>Stosuj odpowiedni j\u0119zyk<\/strong> \u2013 powinien by\u0107 poprawn\u0105 polszczyzn\u0105, bez kolokwializm\u00f3w, z odpowiedni\u0105 interpunkcj\u0105 oraz prostymi s\u0142owami.<\/li><li><strong>Nie przepisuj \u017ar\u00f3de\u0142 s\u0142owo w s\u0142owo<\/strong> \u2013 za taki proceder grozi upomnienie, a nast\u0119pnie blokada konta, dlatego stosuj przypisy i bibliografi\u0119.<\/li><li><strong>U\u017cywaj materia\u0142\u00f3w opartych o woln\u0105 licencj\u0119<\/strong> \u2013 ca\u0142a Wikipedia skupia si\u0119 o licencj\u0119 CC BY-SA 3.0 na zasadach Creative Commons, kt\u00f3ra pozwala na darmowe u\u017cywanie tre\u015bci przy spe\u0142nieniu okre\u015blonych warunk\u00f3w, je\u015bli wi\u0119c chcesz u\u017cy\u0107 materia\u0142\u00f3w multimedialnych \u2013 sprawd\u017a ich status prawny.<\/li><li><strong>Pisz neutralnie<\/strong> \u2013 nie faworyzuj frakcji religijnych, politycznych czy \u015bwiatopogl\u0105dowych.<\/li><li><strong>Nie wdawaj si\u0119 w konflikty z osobami<\/strong> nale\u017c\u0105cymi do spo\u0142eczno\u015bci.<\/li><li><strong>Publikuj rzetelnie przygotowane artyku\u0142y<\/strong> \u2013 powinny mie\u0107 charakter has\u0142a encyklopedycznego, nie wpisu na mediach spo\u0142eczno\u015bciowych czy reklamy.<\/li><\/ul>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"wikipedia-alternatywy\">Czy istniej\u0105 alternatywy Wikipedii?<\/h2>\n\n\n\n<p>Obecnie Wikipedia wiedzie prym, je\u015bli chodzi o zasi\u0119g geograficzny oraz mnogo\u015b\u0107 tre\u015bci i zaanga\u017cowanych os\u00f3b. Na pocz\u0105tku obecnego millenium na podobnych zasadach dzia\u0142a\u0142y: Nupedia, Interpedia oraz GNUPedia \u2013 jednak wszystkie trzy serwisy ju\u017c nie funkcjonuj\u0105. <\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image aligncenter size-full\"><img decoding=\"async\" width=\"1000\" height=\"556\" src=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn.jpg\" alt=\"czym r\u00f3\u017cni si\u0119 wielka encyklopedia pwn od wikipedii? Jakie s\u0105 alternatywy dla wikipedii?\" class=\"wp-image-38188\" srcset=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn.jpg 1000w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn-300x167.jpg 300w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn-768x427.jpg 768w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn-231x128.jpg 231w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn-180x100.jpg 180w, https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-content\/uploads\/2022\/12\/wikipedia-a-pwn-80x45.jpg 80w\" sizes=\"(max-width: 1000px) 100vw, 1000px\" \/><\/figure>\n\n\n\n<p><strong>W angloj\u0119zycznych wersjach mo\u017cna wyr\u00f3\u017cni\u0107 m.in. Columbia Encyclopedia, Britannica online czy projekt Encyclopedia.com.<\/strong> \u017badna z tych\u017ce opcji nie jest tworzona przez spo\u0142eczno\u015b\u0107 wolontariack\u0105 i nie daje mo\u017cliwo\u015bci pracy w formie serwisu wiki.<\/p>\n\n\n\n<p>Cho\u0107 Wikipedia dociera niemal do wszystkich zak\u0105tk\u00f3w \u015bwiata, s\u0105 takie pa\u0144stwa, w kt\u00f3rych jej dzia\u0142anie zosta\u0142o poddane <a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/cenzura-w-internecie-w-polsce-i-na-swiecie\/\">cenzurze<\/a>.<strong> Jednym z przyk\u0142ad\u00f3w s\u0105 Chiny, kt\u00f3re po uruchomieniu w 2001 roku <\/strong><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/internet-w-chinach\/\"><strong>chi\u0144skoj\u0119zycznej wersji Wikipedii<\/strong><\/a><strong>, co kilka lat blokuj\u0105 funkcjonowanie serwisu.<\/strong> Podobn\u0105 sytuacj\u0119 mo\u017cna by\u0142o zaobserwowa\u0107 w Rosji, gdzie z kolei rz\u0105d wymarzy\u0142 sobie stworzenie od zera narodowej platformy. Runiversalis mia\u0142 by\u0107 rosyjskoj\u0119zyczn\u0105 odpowiedzi\u0105 na Wikipedi\u0119. Niestety serwis upad\u0142 w dniu premiery, czyli 23 sierpnia 2022 roku.<\/p>\n\n\n\n<p><strong>Mo\u017ce Ci\u0119 zainteresowa\u0107:<\/strong><\/p>\n\n\n\n<ul class=\"wp-block-list\"><li><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/historia-google-wyszukiwarka-produkty\/\">Kiedy powsta\u0142o Google i kto jest za\u0142o\u017cycielem?<\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/teaser-trailer-roznice\/\">R\u00f3\u017cnice pomi\u0119dzy teaserem a trailerem<\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/deepfake-co-to-zagrozenia-aplikacje-deepfake\/\">Deepfake i zagro\u017cenia z nim zwi\u0105zane<\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/spis-tresci-w-wordzie-poradnik\/\">Jak \u0142atwo doda\u0107 spis tre\u015bci w Wordzie?<\/a><\/li><li><a href=\"https:\/\/nano.komputronik.pl\/n\/jak-rozpoznac-fake-news-falszywe-informacje\/\" data-type=\"post\" data-id=\"7601\">Jak rozpozna\u0107 Fake News?<\/a><\/li><\/ul>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Ka\u017cdy z nas chocia\u017c raz korzysta\u0142 z Wikipedii. Ale czy wiemy o niej co\u015b wi\u0119cej? W jaki spos\u00f3b mo\u017cna wykorzystywa\u0107 tre\u015bci pochodz\u0105ce z niej? Kto tak naprawd\u0119 pisze artyku\u0142y publikowane w serwisie? I do kogo nale\u017c\u0105 prawa autorskie? Podpowiadamy poni\u017cej. Czym tak w\u0142a\u015bciwie jest Wikipedia? Jak dzia\u0142a wolna encyklopedia Wikipedia? Moderatorzy na Wikipedii \u2013 kim [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":19,"featured_media":38189,"comment_status":"closed","ping_status":"closed","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"_acf_changed":false,"footnotes":""},"categories":[49],"tags":[37,28],"class_list":["post-38183","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-poradnik","tag-co-to-jest","tag-praca-i-nauka"],"acf":[],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/38183","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/users\/19"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=38183"}],"version-history":[{"count":4,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/38183\/revisions"}],"predecessor-version":[{"id":81466,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/38183\/revisions\/81466"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media\/38189"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=38183"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=38183"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/nano.komputronik.pl\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=38183"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}